Co charakteryzuje umowę pożyczki?

Umowa pożyczki to jedna z najbardziej popularnych umów jakie funkcjonują w obrocie gospodarczym. I nie ma znaczenia czy pożyczasz pieniądze od znajomego, czy korzystasz z chwilówki online. Jej zadaniem jest określenie zasad na jakich będziemy korzystać z cudzego kapitału. Warto zatem poznać jej podstawowe elementy, tak aby w sposób prawidłowy udokumentować taką transakcję.

Co znajdziesz w niniejszym artykule?

• Umowa pożyczki czym jest?
• Pożyczkodawca vs pożyczkobiorca - zobowiązania względem siebie
• Podstawowe elementy umowy pożyczki

Umowa pożyczki czym jest?

Umowa pożyczki przyjmuje charakter pisemny. Forma ustna dopuszczalna jest tylko dla kwot poniżej 1000 zł. Każdy podmiot mający zdolność prawną może udzielić pożyczki, czyli stroną umowy mogą być m.in. banki, firmy pożyczkowe lub osoby fizyczne. Głównym celem umowy pożyczki jest zabezpieczenie obu stron umowy. Dla pożyczkobiorcy będzie to gwarancja otrzymania określonej sumy pieniędzy albo rzeczy określonych co do gatunku, a dla osoby udzielającej pożyczki będzie zabezpieczeniem jej zwrotu. Uregulowania dotyczące pożyczek odnajdziemy w ustawie o kredycie konsumenckim, a szczegółową definicję umowy pożyczki w kodeksie cywilnym.

Pożyczkodawca vs pożyczkobiorca - zobowiązania względem siebie

Z umową pożyczki nierozerwalnie łączą się dwa określenia: pożyczkodawcy, czyli osoby lub instytucji, która udziela pożyczki oraz pożyczkobiorcy, na rzecz którego taka pożyczka jest wypłacana. 

Do obowiązków pożyczkodawcy należy w szczególności podanie takich informacji jak: 

• czas obowiązywania umowy,
• całkowitej kwoty pożyczki,
• RRSO, czyli rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania,
• informacji o prawie odstąpienia od umowy,
• prawie do wcześniejszej spłaty.

Pożyczkobiorca natomiast zobowiązuje się do:

• spłaty zobowiązania, które zaciągnął,
• wyrażenia zgody na weryfikację w bazach dłużników, o ile taka weryfikacja jest niezbędna do wydania decyzji o przyznaniu pożyczki,
• dostarczenia dokumentów dochodowych, jeżeli są wymagane do przeprowadzenia analizy zdolności kredytowej. Warto zaznaczyć w tym miejscu, że proces wnioskowania o pożyczki pozabankowe odbywa się najczęściej w formie uproszczonej, na zasadzie oświadczeń, ważnego dowodu osobistego i konieczności posiadania rachunku bankowego celem wykonania przelewu weryfikującego tożsamość

Podstawowe elementy umowy pożyczki

Poniżej przedstawimy kilka podstawowych elementów, których określenie jest niezbędne w podpisywanej umowie pożyczki:

1. Określenie miejsca i daty zawarcia umowy oraz oznaczenie stron za pomocą danych istotnych do ich rozpoznania. 

Należy w sposób dokładny zdefiniować osobę lub instytucję udzielającą pożyczkę oraz osobę, która taką pożyczkę przyjmuje. W przypadku osób fizycznych niezbędne będzie podanie: imienia i nazwiska, adresu zamieszkania, rodzaju i numeru dokumentu tożsamości, a w przypadku osoby prawnej: pełną nazwę firmy, adres jej siedziby, numer NIP, KRS, REGON.  

2. Przedmiot umowy i czas spłaty.

Jeżeli przedmiotem umowy są pieniądze należy podać kwotę takiej pożyczki zarówno cyfrowo jak i słownie oraz określić walutę w jakiej pożyczka zostanie udzielona. W tym miejscu należy również wyznaczyć dokładny czas, w którym należy zwrócić pieniądze. W przypadku pożyczek pozabankowych w postaci chwilówek, gdzie kwoty pożyczek najczęściej nie przekraczają kilku tysięcy złotych, okres na spłatę to zazwyczaj 30 lub 60 dni, a przy wyższych kwotach w postaci pożyczek ratalnych okres ten może być nawet na 5 lat. 

3. Warunki zwrotu pożyczki.

Należy określić czy zwrot ma nastąpić w gotówce, czy w bardziej popularnej formie, czyli przelewem na rachunek bankowy. Należy określić również czy spłata będzie jednorazowa lub w ratach. Pożyczając w firmie pożyczkowej zobowiązujemy się najczęściej do spłaty zobowiązania na określony w umowie rachunek bankowy. Wykonanie przelewu należy do naszych obowiązków. W przypadku pożyczki bankowej zwrot zazwyczaj następuje automatycznie z rachunku pożyczkobiorcy w postaci comiesięcznych rat. 

4. Koszty zobowiązania.

To jeden z najważniejszym punktów pożyczki zarówno dla pożyczkodawcy jak i pożyczkobiorcy. O tym ile będzie kosztować pożyczka decyduje osoba, która jej udziela. Zdarzają się sytuacje, w których pożyczkodawca rezygnuje z pobierania odsetek czy prowizji, dla pożyczkobiorcy oznacza to, że do zwrotu będzie miał dokładnie taką samą kwotę jaką pożyczył. Darmowe pożyczki często zaciągamy u rodziny albo znajomych, ale też zdarzają się oferty firm pozabankowych na bezkosztowe chwilówki. Jeżeli jednak umowa nie przewiduje zniesienia kosztów to należy dokładnie określić ile zapłacimy za pożyczenie pieniędzy. Powinny zostać opisane szczegółowo wszelkie dodatkowe koszty, do których zaliczymy m. in.: odsetki, prowizję za udzielenie, opłatę przygotowawczą, ewentualne ubezpieczenie. Należy również podać całkowity koszt kredytu i całkowitą kwotę do spłaty, czyli taką która uwzględnia kwotę udzielonej pożyczki wraz ze wszystkimi opłatami

5. Informacja o możliwości odstąpienia od umowy.

W tym miejscu zawarte są informacje na temat możliwości odstąpienia od danej umowy. Musi zostać dokładnie podany czas w jakim możemy to zrobić i warunki jakie musimy spełnić, aby można było z takiego wypowiedzenia skorzystać. 

6. Oświadczenie o stanie majątku pożyczkobiorcy.

Zapis ten konieczny jest w sytuacji kiedy podpisujemy umowę pożyczki z zabezpieczeniem. W umowie takiej musimy wskazać formę zabezpieczenia umowy. Najbardziej popularne zabezpieczenia to: weksel, poręczenie innej osoby lub zastaw w postaci samochodu lub nieruchomości. Zabezpieczeniem umowy może być również dodatkowe ubezpieczenie pożyczki. warunki umowy powinny być zawarte w umowie lub dołączone jako osobny załącznik. 

7. Podpisy obu stron.

Podpis jest jednoznaczny z akceptacją warunków zawieranej umowy oraz stanowi potwierdzenie fakt zapoznania się z umową oraz wszystkimi jej załącznikami. 

Umowa pożyczki stanowi potwierdzenie kwoty jaką pożyczyliśmy - zwłaszcza w sytuacji, w której pieniądze wypłacane są w formie gotówki. Potwierdza również ile zgodziliśmy się zapłacić za taką pożyczkę, dlatego przed podpisaniem umowy upewnij się, że zapisy w niej zawarte są dla ciebie zrozumiałe.